CZTERY KĄTY I PIEC PIĄTY – Szczecin 01.03.2014 – fotorelacja
Historia zduństwa na Pomorzu
WystawA fotograficzna prezentująca archiwalne i współczesne okazy pieców kaflowych, kominków, kafli, zakładów przemysłowych i pamiątek po dawnych zdunach na Pomorzu przygotowana przez Macieja Burdzy ze Szczecina na podstawie przeprowadzonej kwerendy
Zduńskie klimaty
Prezentacja części największej w Polsce kolekcji urządzeń i akcesoriów grzewczych oraz kafli należących do znanego kolekcjonera Piotra Batury z Łazisk k/Wągrowca (woj. wielkopolskie) a także wystawa części unikalnego księgozbioru dotyczącego historii kaflarstwa i zduństwa należącego do Ziemowita Nowakowskiego z Orzesza (woj. śląskie)
Otwarcie wystawy 01.03.2014 (sobota) o godzinie 10.00
W godzinach 11.00 – 15.00 odbędzie się otwarta konferencja popularno-naukowa pod tytułem:
„Zduństwo – wczoraj i dziś”
a także
„Zduński happening”
czyli pokaz czynnego pieca kaflowego opalanego drewnem, ustawionego przy wejściu głównym do gmachu Książnicy Pomorskiej w Szczecinie, wykonanego przez firmę zduńską Piotra Batury z kafli odtworzeniowych
PROGRAM KONFERENCJI :
11.00 – 11.10 – rozpoczęcie i prowadzenie – prowadzący : Paweł Kosicki (Berlin) – historyk,prezes Fundacji Ochrony Zabytków Monumenta Pomeraniae, administrator serwisu www.swobnica.org
11.15 – 11.35 (20 min) „ Zduństwo na Pomorzu ” prowadzący : Maciej Burdzy (Szczecin) – zdun, publicysta, współautor Encyklopedii Pomorza Zachodniego pomeranica.pl, administrator serwisu www.zdunskieopowiesci.pl,
11.40 – 12.10 (30 min) „ Pomorskie kafle od gotyku do renesansu” prowadzący : dr Marcin Majewski (Stargard) – adiunkt w Katedrze Archeologii Uniwersytetu Szczecińskiego,dyrektor Muzeum Archeologiczno-Historycznego w Stargardzie
12.15 – 12.45 (30 min) „Kafle pomorskie od XVIII do XX wieku” prowadząca : dr Barbara Pospieszna (Malbork) – kurator ds. Badań i Zbiorów Artystycznych Działu Sztuki i Rzemiosła Artystycznego Muzeum Zamkowego w Malborku
12.50 – 13.20 (30 min.) „K afle piecowe – różnice regionalne” prowadząca : dr Maria Dąbrowska (Warszawa) – starszy dokumentalista Ośrodka Historii Kultury Materialnej Średniowiecza i Czasów Nowożytnych Instytutu Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk
13.20 – 13.35 (15 min) – przerwa
13.40 – 14.00 (20 min) „ Zduństwo – dzisiaj i jutro” prowadząca: Aldona Mazurkiewicz (Lublin) prawnik, dziennikarka, z-ca redaktora naczelnego kwartalnika „Świat Kominków”
14.05 – 14.25 (20 min) „ Muzeum urządzeń kultury ogniowej i pieców kaflowych – kiedy?” prowadzący : Piotr Batura (Łaziska k/Wągrowca) – zdun, publicysta, autor bloga „Niepokorny o kominkach”, kolekcjoner, inicjator pierwszej zduńskiej szkoły w Polsce
14.30 – 14.50 (20 min) „ Historia pieców kaflowych” prowadzący : Ziemowit Nowakowski (Orzesze) – zdun, publicysta, kolekcjoner archiwalnej literatury branżowej
14.50 – 15.00 – podsumowanie i zakończenie – prowadzący : Paweł Kosicki (Berlin) – historyk,prezes Fundacji Ochrony Zabytków Monumenta Pomeraniae, administrator serwisu www.swobnica.org
Artykuł Elżbiety Sej na portalu www.wszczecinie.pl –
Archiwalne i współczesne fotografie pieców kaflowych, kominków, kafli i pamiątek po dawnych zdunach pomorskich, urządzenia i akcesoria grzewcze, konferencja popularno – naukowa, wycieczka po Szczecinie i wyjazd do Velten. Marzec będzie należał do pomorskich zdunów.
To pierwsza tak duża i tak ważna impreza – bo z udziałem naukowców i zdunów – w Polsce. Przyjedzie do nas postać wyjątkowa – tak sobie czasami żartuję, że tym kim dla filozofii jest Kołakowski, tym dla garncarzy, kaflarzy, zdunów jest Pani Maria Dąbrowska. Pani doktor jest dokumentalistką w Polskiej Akademii Nauk. I w 1987 roku napisała książkę o kaflach. Nikt jej nie pobił, nawet Niemcy powołują się na jej publikację. To po prostu biblia. To, że ona przyjedzie jest wielkim wydarzeniem. – zapowiada Maciej Burdzy, zdun ze Szczecina, jeden z organizatorów.
Pierwsza taka konferencja
Podczas konferencji będzie można posłuchać m.in. dr Marcina Majewskiego, który opowie o Pomorskich kaflach od gotyku po renesans, dr Barbarę Pośpieszną, która także opowie o pomorskich kaflach, ale tych od XVIII do XX wieku, Aldonę Mazurkiewicz, dziennikarkę i zastępcę redaktora naczelnego kwartalnika „ Świat kominków”, Ziemowita Nowakowskiego, zduna, który opowie o historii pieców kaflowych oraz wspomnianą dr Marię Dąbrowską, która opowie o różnicach regionalnych w kaflach piecowych. W sumie podczas konferencji, która potrwa od godziny 10.00 do 15.00 zaplanowanych jest siedem prelekcji. To pierwsza taka konferencja w Polsce, podczas, której na jednej sali zasiądą naukowcy z pasjonatami. To jest pierwsza taka impreza, nie tylko w Szczecinie, ale w całej Polsce, gdzie w jednym miejscu spotkają się zduni z naukowcami. – mówi Maciej Burdzy,
Zdjęcia, książki, piece, drzwiczki…
Główną częścią będzie trwająca miesiąc wystawa, na której odnajdziemy m.in. fotografie pieców kaflowych, kominków, kafli i pamiątek po dawnych zdunach pomorskich, urządzenia i akcesoria grzewcze. Do tego przed wejściem do budynku Książnicy Pomorskiej będzie stał czynny piec kaflowy, do którego – jak zapowiada Burdzy – każdy będzie mógł się przytulić.
Zaprezentujemy około 80 fotografii, na kilku rysunkach przedstawimy historię zduństwa, pokażemy także materiały archiwalne, m.in. reklamy zdunów. Do tego mój przyjaciel, Piotr Batura przywiezie swoją kolekcję. To jedyny prywatny kolekcjoner, który ma tak obszerny zbiór akcesoriów. Przywiezie dziesięć piecyków, przywiezie troszeczkę drzwiczek. Drugi kolega przywiezie około 20 archiwalnych książek, będzie też parę kafli. – zapowiada Maciej Burdzy.
Na deser dwie wycieczki
Do tego organizatorzy chcą zaproponować dwie wycieczki. Pierwsza z nich ma się odbyć chwilę po zakończeniu konferencji. Chętni zostaną oprowadzeniu po Szczecinie. Druga to wydarzenie nieco większe, a w związku z tym płatne. 02 marca planowana jest wspólna wycieczka do Muzeum Pieców Kaflowych w Velten koło Berlina. Osoby zainteresowane powinny zgłosić chęć udziału Maćkowi Burdzemu (maciekburdzy[at]gmail.com) do 05 lutego. Koszt wycieczki zostanie oszacowany po zamknięciu listy uczestników – według organizatorów nie powinien przekroczyć 100 zł.
Wystawa „cztery kąty i piec piąty” będzie dostępna w sali kolumnowej w Książnicy Pomorskiej od 01.03. do 28.03.2014 roku. Konferencja odbędzie się 1 marca, także w Książnicy. Więcej informacji oraz szczegółowy program wydarzenia zamieścimy wkrótce.
Źródło : http://www.wszczecinie.pl/aktualnosci,zduni_z_calej_polski_zjada_do_szczecina,id-22999.html
Przed konferencją:
Trochę trwały przygotowania i mimo sukcesu było odrobinę zamieszania 🙂
Jednakże, zanim uda się dokonać pełnego podsumowania imprezy, możemy zobaczyć przygotowania do niej, które znajdziemy w Głosie Szczecińskim, w jednym z najbardziej rozpoznawalnych dzienników na Pomorzu:
Tekst i film : http://www.gs24.pl/apps/pbcs.dll/article?AID=/20140228/REGION/140229612
PARTNER
Na wystawie nie zabrakło wielu gości i Polskiego Radia… Oto krótka relacja i kilka wypowiedzi…
Autor: Małgorzata Frymus
Piec ogrzewa wejście do Książnicy. To zaproszenie na nietypową wystawę
Biało-niebieski piec kaflowy ogrzewa wejście do Książnicy Pomorskiej w Szczecinie. W taki sposób organizatorzy „Zduńskich opowieści” zapraszają na wystawę pieców kaflowych i kominków.
– Historia pieca to opowieść o dziejach człowieka – twierdzi archeolog Polskiej Akademii Nauk Maria Dąbrowska. – To historia rzemiosła i upodobań, bo przez to możemy mówić o upodobaniach estetycznych mieszkańców.
– Na kaflach ludzie opisywali też siebie – mówi inny archeolog Marcin Majewski. – Opowiadali o tym, jaką religię wyznają, jakich władców lubią. Niektórzy władcy pojawiali się na piecach niemal jako opiekunowie ogniska domowego.
Piece kaflowe towarzyszą człowiekowi przynajmniej od XII wieku. Zastąpiły otwarte ogniska, które dawniej były w domach.
Żródło artykułu: http://radioszczecin.pl/index.php?idp=4&idx=108981&idf=250883
Szczecińskie media:
Relacja w Gazecie Wyborczej :
Planowany jest też zduński happening, czyli palenie w piecu kaflowym ustawionym przy wejściu do Książnicy.
Cały tekst:
wszczecinie.pl:
Prezentują stuletnie piecyki i drzwiczki [wideo]
Jak dawniej ogrzewano mieszkania? Odpowiedź do końca marca można znaleźć w Książnicy Pomorskiej, gdzie prezentowane są zabytkowe piece, kafle i akcesoria grzewcze.
W pierwszy weekend marca (01.03.-02.03.) w Książnicy Pomorskiej miało miejsce nietypowe ogólnopolskie spotkanie zdunów i naukowców. Przybyli do Szczecina na otwarcie wystawy „Cztery kąty i piec piąty” oraz pierwszą konferencję popularno-naukową „Zduństwo – wczoraj i dziś”.
Rozmawiano m. in. o historii zduństwa na Pomorzu, o historii pieców kaflowych oraz samych kaflach i różnicach między nimi. – Przyjechała pierwsza liga naukowców, zajmujących się kaflarstwem i piecami: dr Maria Dąbrowska, pracownica Polskiej Akademii Nauk z Warszawy, dr Barbara Pospieszna z Muzeum Zamkowego w Malborku oraz dr Marcin Majewski, adiunkt na Uniwersytecie Szczecińskim i jednocześnie dyrektor Muzeum Archeologiczno – Historycznego w Stargardzie. Są to osoby, które posiadają najwięcej wiedzy z tej tematyki. – zaznaczał Maciej Burdzy, organizator wydarzenia.
Konferencji towarzyszył wernisaż wystawy „Cztery kąty i piec piąty”, która jest czynna do 28 marca w Sali Kolumnowej Książnicy Pomorskiej. Składa się z dwóch części. Pierwsza w kalejdoskopowym skrócie przedstawia historię zduństwa na Pomorzu. Jest to prezentacja dwudziestu tablic, na których można zobaczyć dawne reklamy, stare piece, które się nie zachowały do naszych czasów, kafle pomorskie i krótką ewolucję urządzeń grzewczych.
Drugą część nazwano „Zduńskie klimaty”. – To niewielki fragment mojej kolekcji zbiorów, które być może będą zaczątkiem Muzeum Pieców i Kultury Ogniowej. Przywiozłem głównie takie eksponaty, które nadają się do łatwej prezentacji: ozdobne drzwiczki piecowe secesyjne oraz w stylu art deco, około dziesięciu żeliwnych piecyków, których średni wiek wynosi 100 lat oraz zabytkowe kafle. – mówił Piotr Batura z Łazisk koło Wągrowca, który jest właścicielem największego w Polsce zbioru urządzeń i akcesoriów grzewczych – Na wystawie pojawiły się również archiwalne wydania podręczników i katalogów zduńskich z kolekcji Ziemowita Nowakowskiego z Orzesza. – zaznaczał.
W sobotę (01.03.) odbył się również mały happening zduński. Przed wejściem głównym do budynku Książnicy Pomorskiej stanął piec kaflowy, w którym rozpalono ogień. Była to niespotykana okazja do sprawdzenia, jak grzały dawne domowe piece.
W niedzielę natomiast zduni i naukowcy zwiedzili Muzeum Pieców i Ceramiki w Velten w mieście w pobliżu Berlina, które piec kaflowy ma w swoim herbie. Na przełomie XIX i XX wieku w miejscowości tej funkcjonowały aż czterdzieści trzy fabryki pieców. Do tej pory pochodzące właśnie stamtąd zabytkowe już urządzenia można znaleźć w niektórych szczecińskich mieszkaniach.
Relacja „Świata Kominków” i www.kominki.org:
Otwarta do 28 marca zainaugurowana w sobotę 1 marca konferencją „Zduństwo wczoraj i dziś” wystawa „Cztery kąty i piec piąty” znajdująca się w Sali Kolumnowej budynku Książnicy Pomorskiej w Szczecinie to jedna z nielicznych tego typu propozycji dla wielbicieli i pasjonatów zabytkowych pieców i kominków. Od rana 1 marca nawet przechodnie mogli zauważyć, że w budynku Książnicy Pomorskiej dzieje się rzecz niezwykła, a to za sprawą kopii historycznego pieca kaflowego z Pałacu w Grazymach, który dumnie stanął i został rozpalony przed głównym wejściem do budynku. Na wystawie „Cztery kąty i piec piąty” można podziwiać starannie przygotowaną w formie tablic na podstawie kwerendy Macieja Burdzego wystawę fotograficzną. Prezentuje ona archiwalne i współczesne okazy pieców kaflowych, kuchni, kominków i kafli z terenów Pomorza a także pamiątki po zdunach funkcjonujących na tych terenach oraz informację o zakładach przemysłowych działających onegdaj na tych ziemiach. Nie zabrakło też widoku zrujnowanych obiektów w których zachowały się zniszczone urządzenia grzewcze lub pozostałości po nich.
Więcej…
W obiektywie Jana Surudo:
02 marca 21 osób wybrało się ze Szczecina do Velten, do Muzeum Ceramiki i Pieców Kaflowych.
Oto fotorelacja :
Wyjechaliśmy kilka minut po godzinie dziewiątej. Krótkie spojrzenie na szczecińskie Wały Chrobrego i po godzinie jedenastej znaleźlismy się w Velten. Zostaliśmy powitani przez dyrektor Muzeum Ceramiki i Pieców Kaflowych – Panią Nicole Seydewitz. Nastepnie, dzięki jej uprzejmości oraz pomocy Pana Andreasa Zinnowa zostalismy oprowadzeni po wystawie oraz części produkcyjnej manufaktury Schmidt Lehmann. Tłumaczeniem treści zajął się prezes Fundacji Ochrony Zabytków Monumenta Pomeraniae Pan Paweł Kosicki z Berlina. Po zwiedzaniu obiektu i zakupie pamiątkowych miniatur piecyków spoczeliśmy przy kawie i cieście „domowej roboty”. Powrót do Szczecina nastapił około godziny szesnastej. Pozostały niezatarte wspomnienia i podziękowania za miłą gościnę w OKM Velten…
Wycieczka do Velten w obiektywie Jana Surudo: