Relacja z Drugiego Ogólnopolskiego Zjazdu Zdunów w Częstochowie – 1939 r.

Zjazd zagaił wśród 48 delegatów Cechów Zdunów Chrześcijan z całej Polski Prezes i Przewodniczący Ogólnopolskiej Komisji Porozumiewawczej p. Tomasz Pietrzak, wygłaszając krótkie przemówienie okolicznościowe, w którym stwierdził, że wszyscy jesteśmy częścią składową tej masy rzemieślniczej, która w tak manifestacyjny i podniosły sposób zadokumentowała na Kongresie swoje głębokie uczucia wiary i patriotyzmu. Następnie Przewodniczący odczytał porządek obrad.

Po przyjęciu porządku obrad, działalność Prezydium Ogólnopolskiej Komisji Porozumiewawczej b. szeroko omówił przewodniczący p. Tomasz Pietrzak. Zebrani wyrazili całkowite uznanie dla Prezydium Ogólnopolskiej Komisji, przyjmując jednocześnie przedłożone sprawozdanie do wiadomości.  W związku z Ogólnopolskim Zjazdem Zdunów Chrześcijan w Warszawie istnieją pewne niedobory. W tej sprawie p. Wacław Nowacki wniósł w imieniu Prezydium wnioski:
1. Aby na rzecz pokrycia wymienionych niedoborów wszyscy opodatkowali się jednorazowo i
2. Żeby każdy mistrz zduński w Polsce posiadał wydaną przez Zjazd książkę o zduństwie, wzywając jednocześnie wszystkich zebranych do wypowiedzenia się.

W wyniku dyskusji p. Jankowski wniósł wniosek żeby do końca bieżącego roku uchwalić na rzecz Prezydium Ogónopolskiej Komisji Porozumiewawczej opłatę od każdego członka zrzeszonego w Cechu kwotę 2 zł. Wniosek ten w głosowaniu jawnym przyjęto jednogłośnie.

Cech Zdunów Chrześcijan m. st. Warszawy zgłosił wniosek, żeby na rzecz Prezydium Komitetu Ogónopolskiej Komisji Porozumiewawczej od roku 1940 każdy zrzeszony w Cechu płacił kwotę 2 zł. 40 gr. rocznie i za dopilnowanie wykonania tejże uchwały uczynić odpowiedzialnymi Zarządy Cechów w Polsce. Wniosek ten przyjęto jednogłośnie. W celu uregulowania nabycia sprzedaży wydanej książki p. t. „Zduństwo” zebrani na wniosek p. Słuczyńskiego uchwalili, żeby Cechy dopilnowały aby każdy członek nabył i był w posiadaniu wymienionej książki. Wniosek przyjęto jednogłośnie. Zebrani wyrazili ogólną zgodę iżby kwoty wpływające z powyżej powziętych uchwał przede wszystkim poszły na pokrycie deficytu Zjazdowego a pozostałe wpływy mają być przelewane do kasy na rzecz przyszłego zjazdu.

Wobec wyczerpania tej sprawy przystąpiono do następnego punktu obrad.

Koncesja dla zdunów, a cechy przymusowe.

P. Wacław Nowacki odczytał sprawozdanie z dotychczasowych prac w tej dziedzinie, dokonanych przez Prezydium Ogólnopolskiej Komisji Porozumiewawczej, z którego wynika, że wymienione Prezydium dołożyło wszelkich możliwych starań do zrealizowania powziętych na I-ym Ogólnopolskim Zjeździe Zdunów uchwał. Sprawa koncesjonowania zawodu zduńskiego jest w obecnej chwili na pomyślnej drodze, uzyskuje sobie coraz szersze poparcie miarodajnych Władz, bliski okres zrealizowania najbardziej koniecznej i potrzebnej kwestii koncesji wymaga jednak spoistego i harmonijnego współdziałania i współpracy wszystkich Cechów. W imię więc dobra zawodu musimy być skonsolidowani i zjednoczeni, gdyż tylko w takich warunkach możemy mieć pewność, że nasze zadania i słuszne potrzeby zostaną przez wszystkich zrozumiane i zaakceptowane a tym samym kwestia uzyskania koncesji stanie się rzeczywistością, czego wszyscy pragniemy i czego wszyscy sobie jak najprędzej życzymy.

Długa i nad wyraz żywiołowa dyskusja była świadectwem, że koncesjonowanie jest w tej chwili palącym zagadnieniem dla rzemiosła zduńskiego. W sprawie dokooptowania członków do Prezydium Ogólnopolskiej Komisji Porozumiewawczej uchwalono, że na stanowisko każdego ubywającego w Prezydium K. P. wejdzie każdorazowo odpowiedni funkcją członek Zarządu Cechu Zdunów Chrześcijan m. st. Warszawy. W ten sposób na miejsce ś. p . Boi. Walczyńskiego wszedł na stanowisko zastępcy przewodniczącego Prezydium Polskiej Komisji Porozumiewawczej dla zawodu zduńskiego p.Boi. Bielecki jako podstarszy Cechu Warszawskiego.

W wolnych wnioskach między innymi wpłynął następujący wniosek p. Berschausena, ażeby uczeń składający egzamin czeladniczy był zobowiązany umieć i zdawać z wyrobu kafli. Wniosek ten poddano dyskusji, w wyniku której pozostawiono go do wypowiedzenia się na następnym zjeździe zdunów. Ponadto tenże sam mówca zgłosił jako dezyderaty: sprawę ubezpieczenia mistrzów na wypadek kalectwa, oraz ewentualnego zabezpieczenia starości czy to w formie jakiegoś ubezpieczenia czy też jako emerytur. Sprawa ta wywołała ożywioną dyskusję, przy czym powierzono Prezydium Komisji zastanowienie się nad tą sprawą celem skonkretyzowania odpowiednich wniosków. W dalszym ciągu zebrani podnieśli cały szereg bolączek natury czysto zawodowej, po czym Zjazd zakończono.