Przedwojenny piekarz ze Szczecina przy piecu chlebowym
-reprodukcja z “Markttordnung im pommerschen Bild”– zasoby Książnicy Pomorskiej
Wnętrze przedwojennej szczecińskiej piekarni
– reprodukcja z „Das Buch der alten Firmen der Stadt und des handelskammerbezirkes Stettin”1931 r.
– zasoby Archiwum Państwowego w Szczecinie
Wnętrze przedwojennej szczecińskiej piekarni
– reprodukcja z „Das Buch der alten Firmen der Stadt und des handelskammerbezirkes Stettin”1931 r.
– zasoby Archiwum Państwowego w Szczecinie
Wnętrze przedwojennej szczecińskiej piekarni –
– reprodukcja z – „Deutschlands Städtebau. Stettin. Herausgegeben vom Magistrat” 1925r.
– zasoby Archiwum Państwowego w Szczecinie
Poza piecami kaflowymi i kominkami dawni zduni budowali także piece piekarnicze i chlebowe. Zaopatrzeniem we wszelkie niezbędne materiały takie jak drzwiczki, ruszty, urządzenia do wyrobu ciasta itp. zajmowała się słynna na Pomorzu i jedna z trzech większych w całych Prusach Fabryka Pieców Chlebowych należąca do Emila Kirsta. – dawniej Emil Kirst, Backofen- und Maschinenfabrik Stettin. Fabryka powstała w 1883 roku i mieściła się przy Schillerstraße 16, dzisiejszej ul. Mazowieckiej. Od początku istnienia fabryka produkowała urządzenia do pieczenia chleba i wyrobu ciasta a także drzwiczki oraz wszelkie akcesoria typu szybry i popielniki. Produkty firmy docierały bardzo daleko, zaopatrywano miejskie i prywatne piekarnie na terenie całych Niemiec i Prus. Wyroby Emila Kirsta docierały także do Polski. Produkowane urządzenia nosiły wdzięczne nazwy jak: „Sedina” „Sedina C” czy „Rotafix”. Na każdym elemencie umieszczano znak firmowy . W tym czasie najprawdopodobniej była największą i najbardziej znaną firmą na terenie Niemiec. Obok niej (na terenach dzisiejszej Polski) w Bydgoszczy istniała firma Franza Witte, założona w 1899 roku jako Ostdeutsche Backofen & Backereimaschinen Fabrik Bromberg, która pod szyldem polskim działa do dzisiaj. Na terenie Niemiec istniała m.in. znana fabryka w Bremie Bremer Maschinenfabrik Haagen & Rinau i w dolnej Saksonii Rekord – W. Appelt, Herzberg/Harz.
Reklama z widokiem fabryki Emila Kirsta
– reprodukcja z – „Deutschlands Städtebau. Stettin. Herausgegeben vom Magistrat” 1925r.
– zasoby Archiwum Państwowego w Szczecinie
Reklama firmy Emil Kirst Backofen- und Maschinenfabrik
– reprodukcja z „Adressbuch” 1905r
– zasoby Archiwum Państwowego w Szczecinie
Reklama firmy Emil Kirst Backofen- und Maschinenfabrik
– reprodukcja z „Adressbuch” 1924r.
– zasoby Archiwum Państwowego w Szczecinie
Reklama firmy Emil Kirst Backofen- und Maschinenfabrik
– reprodukcja z „Adressbuch” 1906r.
– zasoby Archiwum Państwowego w Szczecinie
Reklama firmy Emil Kirst Backofen- und Maschinenfabrik
– reprodukcja z „Adressbuch” 1943r.
– zasoby Archiwum Państwowego w Szczecinie
W wyniku rozwoju firmy, Emil Kirst podjął decyzję o przeniesieniu i rozbudowie zakładu. W 1906 roku po zakupie i rozbudowie kamienicy należącej od 1871 roku do rodziny Schmidt przy Turnerstraße 34 i 34 a dzisiejszej ul. Jagiellońskiej zakład został przeniesiony. Na przestrzeni lat dobudowano oficynę boczną i tylną, halę produkcyjną, magazyny, kantor, stajnię, wozownię, kuźnię, pakownię oraz salon wystawowy. W późniejszym czasie, w latach dwudziestych XX wieku właściciel dokupił sąsiadującą działkę przy Grünstrasse 34, dzisiejszej ul. 5 lipca i również rozbudował ten teren. Niestety wybudowane obiekty na tej działce zostały zniszczone podczas nalotów w czasie wojny i nieodbudowane. Kamienica frontowa która została rozbudowana w latach 1909-10 jest przykładem pięknej architektury eklektycznej, gdzie cała elewacja oficyny została wyłożona białą cegłą ceramiczną oraz wzbogacona zielonymi dodatkami. Warto zwrócić uwagę na ciekawą bramę oraz pozostałości dawnej fabryki w podwórzu. Nad całością wznosi się gryf, symbol Szczecina oraz znak fabryki.
Gryf – symbol Fabryki Pieców Chlebowych Emila Kirsta – rok 1927 – foto : M.Burdzy
Gryf – symbol Fabryki Pieców Chlebowych Emila Kirsta – rok 1927- foto : M.Burdzy
Kamienica przy ul. Jagiellońskiej 34 w Szczecinie- foto: M.Burdzy
Budynek dawnej fabryki Emila Kirsta w oficynie przy ul. Jagiellońskiej 34, 34a – foto: M.Burdzy
Historia firmy to kilkadziesiąt lat produkcji. Powstało w tym czasie mnóstwo pieców, które piekły chleb w wielu miejscach. Niestety, wkradł się tu też smutny epizod, ponieważ pod koniec lat trzydziestych XX wieku wytwarzano w fabryce elementy do produkcji karabinów Mauser oznaczonych tajnym kodem CZN, które składano w całość w firmie Gustav Genschow &. Co., AG w Berlinie wykorzystywanych w czasie II wojny światowej przeciwko m.in. Polakom. Ale takie były czasy, gdy wszystkie niemieckie firmy zmuszano do współpracy z nazistowskim przemysłem zbrojeniowym.
Z podstawowej produkcji do naszych czasów zachowało się niewiele. Dziś w Szczecinie jej pozostałości znajdują się w zasobach Muzeum Narodowego oraz pozostałość w restauracji „Stara Piekarnia” przy ul. Marszałka Józefa Piłsudskiego 7. Są to generalnie pojedyncze egzemplarze drzwiczek chlebowych oraz stare reklamy w dawnych gazetach i książkach telefonicznych. O losach właściciela fabryki Emila Kirsta nic nie wiadomo. Po 1945 roku fabryka już nie istniała a na jej terenie ulokowano zakłady odzieżowe. Dziś pozostało wspomnienie oraz nostalgia za czasami, gdy chleb był pieczony na drewnie a piec stawiał dawny zdun.
Tabliczka znamionowa fabryki Emila Kirsta
– źródło: www.sedina.pl
Piec chlebowy firmy Emila Kirsta – Barcin dawniej Bartschin – województwo kujawsko-pomorskie – źródło www.sedina.pl
Ekspozycja w Muzeum Miasta Szczecina z eksponatem przedstawiającym żeliwną płytę z sygnaturą Emil Kirst Backofen – Fabrik Stettin – foto: M. Burdzy
Piec firmy Emila Kirsta w szczecińskiej restauracji „Stara piekarnia” – foto: M. Burdzy
Tablica znamionowa – znalezione na http://www.fotosik.pl/pokaz_obrazek/pelny/8faa1d40b993ad76.html
Uzupełnienie z dnia 17 lipca 2017 roku
Aktualizacja z 13.02.2018
Znalezione w sieci: ZABYTKOWA DZIELARKA DO BUŁEK
Aktualizacja z 12.03.2018
ul . Szkolna, Zduny k/Krotoszyna
Źródło: https://www.facebook.com/WillaRossaZduny/photos/a.699169606817147.1073741829.432415960159181/937069349693837/?type=3&theater
Aktualizacja z 14.03.2018
Pobierowo
Nadesłane przez Pana Roberta Breslera
Aktualizacja 10.05.2023
Piec w Kluczewie. Foto: Jarosław Tomczak (Stargard)
Znalezione na OLX
